HACIBEKTAŞ POSTNİŞİNİ HAMDULLAH ÇELEBİNİN SAVUNMASI

HACIBEKTAŞ POSTNİŞİNİ  HAMDULLAH ÇELEBİNİN SAVUNMASI
Gülağ Öz birçok kitap yazan değerli bir araştırmacı yazardır. “Yeniçeriler ve Bektaşilik” adlı eserine Hacıbektaş Dergahı Şeyhi Hamdullah Çelebi’nin Savunmasını almış. Bundan iki asra yakın bir süre önce resmi Sünniliği temsil eden kadı ve müftü gibi kimselerin din anlayışı ile onun karşısında bulunan Bektaşilik anlayışını öğrenmek ve günümüzde olan bitenleri de anlamak bakımından bu savunma çok önemli…
2. Mahmud, Yeniçerileri topa tutup yok ettikten sonra 17 Haziran 1826 tarihinde bir ferman ile Yeniçeri Ocağını resmen kapattı. Bu fermanında söyledikleri sonradan olacakların da işaretini veriyordu: “İş bu Yeniçeri taifesi şeriata aykırı ve küfre götürecek haramları helal saymaya, oruç ve namazı terk ve Hülefai Raşidin hazretlerine sövüp küfretme gibi hakaretlere cesaret ederek birtakım saf iman sahiplerinin bilgisizliklerinden yararlanmak suretiyle doğru yoldan saptırarak delalet yoluna sevk etmişlerdir”
Hacıbektaş Dergahı Piri Çelebi Feyzullah efendi İstanbul’a getirildi, yargılandı ve asıldı. Son Hacıbektaş Şeyhi Hamdullah efendi, Kırşehir’de kurulan şeriat mahkemesinde yargılandı, asılmaya mahkum edildi ama Padişah’ın son anda yetişen fermanıyla cezası Amasya’da sürgüne dönüştürüldü.
Şimdi şeriat mahkemesinin tutanaklarından Hamdullah Çelebi’nin savunmasına geçebiliriz. Mahkemede baş kadı :Hacı Müfit efendidir.
Üyeler katip :İsmail efendi, Müftü Hacı İlmullah Halim efendi, Konya kadısı Abdulkayım efendi ve Miralay Abdullah Hüseyin efendidir. Miralay’ın Hamdullah Çelebi’nin konuşturulması konusunda uyarıları dikkat çekicidir. Mahkeme Başkanı ise her sorusuna “kanı helal şeyh” diye başlayarak daha baştan idam hükmünü vermektedir.
Tutanak:
-Kadı: Kanı helal şeyh. Senin ve mensubuyun kanı helaldir. Sapkın bidat mezhebin mensubu olduğuna Mahkemeyi Şeriayı Muhammediyenin önünde pişmanlığını tevbe ederek dile getirdikten sonra sorularıma cevap verirsin. Şu anda birkaç saat birkaç dakikalık zamanın var. Tevbe et pişmanlığını dile getir. İslam dininde bu Aleviliği Bektaşiliği nerden çıkardınız. Ehli Sünnet vel Cemaat yolundan ayrıldığınıza tevbe et bakıyım. İfadeni ona göre değerlendireceğim.
-Cevap: Efendim Kadı hazretleri. Senin Ehli Sünnet vel Cemaat dediğin mezhep sapkın ve bidattır. Can hayfı olmadan doğruyu söylediğimin tutanaklara geçmesini istiyorum. Mahkemenizin ve şu andaki devletinizin İslâm diniyle yakından uzaktan ilginiz alakanız yoktur. İslam Peygamberi’nin öldüğü gün Beyt-i Ali'de yas ve matem vardır. Hz. Fatıma'ya ve ailesine taziye baş sağlığı istemeye gelenler olmuştur. Bevt-i Ali basılmıştır, İslâm dini ayakaltına alınarak hiçe sayılmıştır. Beyt-i Ali, Ali evi demektir. Bu evde Hz. Peygamberin torunları, kuzenleri vardır. Selman, Ebuzer, Miktat, Ammar, Yaser vardır. Üç halife tarafından Beyt-i Ali adamlarının nasıl itilip kakıldıkları tarih kitaplarında yazılıdır. Malik Nümeyri ve tarafları katledilmiş; karıları, kızları, köle gibi Medine'de satılmıştır. Ebuzer'e işkence yapan Halife Osman, “yazık, ihtiyardır bağışla" diyenlere, "Beyt-i Ali adamlarına acınmaz” demiştir. Emeviler zamanında Hz. Ali'ye Hasaneyn'e, Malik Ejdar'a, Ammar Yaser'e lanet etmek din icabı sayılıp camil başsağlığı taziye için toplanan kişilere Beyt-i Ali adı verilmiştir. Beyt-i Ali Alevi demek olur. Abbasiler zamanında da, Bevti Ali taraftarı, adamları, hem Ali evlatları katledilmiştir. On iki İmamları beşini Emeviler, yedisini Abbasiler şehit etmişlerdir. Zorla dine el konularak Sünnilik icat edilmiştir. Zamanımıza kadar, Aleviler katledilmiştir. Benim sizden can için bidat mezhebinize İslâm diyeceğimi mi sanıyorsunuz?-
-Kadı: Kes, konuşma, kanı helal, ehl-i küfür kişi.
-Müşavir Miri Emir Kaymakam Abdullah Hüseyin Efendi: Kadı di, Mahkeme-yi Şeria-yı Muhammediye'ye çıkarmadan da tutanakla idam edebilirdin. Mademki huzura alarak konuşturuyorsun idamına kadar konuşmasına müsaade etmenizi ben de istiyorum dedi.
-Kadı: Kanı helal şeyh, devam et.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri ve Şeria-yı Mahkeme güzida erkanı, Abbasi Halifesi Cafer Mansur Halife olmadan. İmam Cafer'e değer vererek Onun İslâmi derslerini severek dinlerdi. Halife olunca can düşmanı oldu. Dini Ali-evlatı'ndan kurtarmak için mezheb sahiplerini huzuruna çağırdı. Böyle bir Sünni Mezheb kuramayız deyince sarayın altında döve döve öldürdüler. Ölülerin ardından onların nam-ı hesabına Sünnilik mezhebi kurdular. Siz bu bidat mezhebi din mi zannediyorsunuz?
Öğleden sonra- Soru: Kanı helal sapık Şeyh Efendi anladık anlamasına, amma öyle kebir-i mühime bir mevkiin reisi iken niçin senin adamların Şeriat-ı Muhammediye’ye aykırı ve inkarcı küfür ve kafirlik durumlarına mani olmadın? Ayrıca beldeyi fesada verdin. İslam yolundan çıktın. Müslüman askeri Sekban-ı Cedid’i hazmedemedin Din-i İslam olan bizim adamlarımızın getirdiği şeriat yolunun müdavimlerinin izlerini takdirle karşılıyor musun? Onu anlat. Şeyh Efendi, sen şu mezhebini anlat. Kanı helal şeyh.
-Cevap: Efendim Kadı hazretleri, Elhamdülillah Müslüman’ım, Ehl-i İslam, Cemaat-ı Ali Resul mezhebimdir.
-Soru: Sus be dinsiz! Sen ehl-i Sünnet vel cemaat İmam Azam Ebu Hanife Küfi Numan İbni Sabit mezhebini kabul etmiyor musun? Bu Hanife mezhebinin dışında olanların dini bidat, kendileri kafir, kanları helaldir. Katli vaciptir. Sen kanı helal dinsizsin, sorularıma cevabını açık söyle.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, Ehli Sünnet mezhebi yalnız Hanifi mezhebi demek değildir. Maliki mezhebi vardır, Hanbeli mezhebi vardır, Şafii mezhebi vardır. Onların kanı helal olmuyor, katledilmeleri sevap olmuyor da Hazret-i Ekrem, nebi-i Muhterem Muhammed Mustafa Peygamber Ali Resul mezhebi mensubu olanların kanı helal, katledilmeleri neden gerekli oluyor. Ben ve mensuplarımız beldeyi fesada vermedik, Muhammedi-sekban-ı cedid-i hazmedemedin dediğine gelince,
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, adamlarım dediğiniz Oğuz Türkmenlerimizdir, çoklukla köylerde yaşamaktadırlar. Konar-göçer olanları da vardır. Onların Şeriat-ı Muhammediye’yi inkarları ve ona aykırı halleri yoktur. Sen zan ve şüphe ile söylüyorsun mahkemeye Kadı Efendi. Bu zan senin için de küfür ve günahtır.
-İkaz: Mahkememize hürmet ve kıyam ederek cevap ver. Manasız mantıksız bidat inancını mahkeme önünde anlatmaya utan bi haya şeyh utan. Bir de durup dururken Ali Resul mezhebi Vikirma öyle demekle dinsiz olduğunu söylüyorsun.
-Soru: Neden Bektaşilerin, Yeniçerilerin devletli İslam Halifemize kazan kaldırışına mani olmadınız? Sen neden bunları duyduğun halde Bektaşileri iyiliğe telkin teselli etmedin? Bir de üstüne üstlük kasabaya fesadı soktun, küfre girdin? Sen küfür ehli oldun. Bunları nasıl inkar edeceksin? Anlat bakıyım.
-Cevap: Kadı Efendi Hazretleri, sen şunu bilesin, bana inanasın, ben din adamıyım. Hiçbir lahza bile kötülüğe, küfre, fesada pişi olmam. Kebir-i İslam, Pir-i Horasan Vakfı Mürşidiyim. Bana kulu yüklemeniz, beldeye fesat soktu demenizi ben kabul etmem; Allah ve Peygamber de kabul etmez. Bugün dünya var, Yarkın ahiret var, bunu bilesin.
-Soru: Padişahımız, Devlet-i İslam Halife-yi Müslüman-Hazretlerine kötü zamanda bulunan bir kişi küfr-ü delalettedir, küffardır. Katledilmesi dinimizin kutsal emridir.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, padişahlarımıza tarih boyunca bağlılığımızı bildirmişiz. Kan dökmeyen, zalim, gaddar olmayan Halifelerimizin eteğini öpmüşüz. Onların Kadılarına, Mahkeme-yi Şeriatlarına hürmetimizi bildirmişiz. Suçsuz yere ahalisini katleden kanını döken kim olursa olsun, redd-i mahbub ve matluptan yanadır.
-Soru: Şeyh Efendi ne demek istiyorsun? Ağzından baklaları çıkar. Ehli Sünnetiz Elhamdülillah.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, sizler Sünni ve surette Müslümansınız. Bizler ise sirette, içten, soydan, sulbten, özden muameleten Müslüman’ız. Ehl-i Beyt bendelerine yapılan kanlı katliamlarla, zulüm ve kötülüklerle İslam ve Müslüman olmaya hak ahlakına hiçbir devirde ve surette Müslümanlığa yakışmamızın, Bu Ali Resul’e, Ehl-i Beyt’e işlenen cinayetten sonra kendileri kendilerine Müslümanlık adının yakışmadığını görerek bizzat kendileri Sünni adını koymuşlardır.
İslam ve Müslüman demek odur ki, Ali Resulün mübarek ruhunu eziyet olacağından bu kadar tarafıynan kanını dökemez.
-Soru: Şeyh Efendi, senin dediğin Ümmeyeoğulları hükümetini geçelim. Dört hak mezhep üzere Abbasoğulları gibi ve dört hak mezhep üzere Selçuklular gibi ve Halife-i Raşiddin nasıl şeriyayı Muhammediye’yi adaletle İslam’a yakışır bir adaletle götürmüşlerse, bu devlet-i İslam, Halife-yi Müslüman içinde bulunduğumuz dini şeriayı da dinin emirleri üzere götürmekteyiz. Şüphe eden kafirdir, itirazın var mı? Cevap ver.
-Cevap: Kadı Efendi Hazretleri, birincisi dört hak mezhep de hak olmaz. Hak birdir, iki de denmez, dört de denilmez. Semavi. Dinlere mezhep diyeceksiniz Hz. Musa’nın Tevrat’ında ahkamı vardır. Hz. Davud’un Zebur’un da ise ahkam vardır. Kur’an-ı Keriminde İslam ahkamı vardır. Dört semavi kitapta üç mezhep vardır. Allah’ın vahyettiği ecdadım Hz. Muhammed’in bizlere tebliğ ettiği İslam’ın bir tek mezhebi vardır. O da İslam ve Müslüman ahkamıdır. Hz. Peygamber’in Ali’nin evladına işlenen cinayetlerle kanını döken katilleri asla Müslüman kabul edemeyiz. Suçsuz yere kan dökenler İslam olamazlar.
Senin dört mezhep dediğin ne Peygamber’in yüzünü görmüştür, ne meclisinde bulunmuştur, ne soyu sopu sulbünden gelmişlerdir. Dinimizde bir mezhep vardır, o da İslam’dır. Mensubu olduğum Güruh-u Naci toplumu olan bizler İslam umdelerini yerine kusursuz olarak getiriyoruz.
Hz. Peygamber’in Ali’nin evladının, Ehl-i Beyti’nin kanını döküp katil olan kişiler kendilerine İslam adını, Müslüman adını bile yakıştıramamışlar da biz Sünni’yiz demişlerdir. Efendim bu da gerçektir. Suçsuz yere ahalinin kanını dökmek İslamiyet’le ilişkisini kesmek demektir. Benim savunmam budur. Kabul etmek etmemek siz efendime aittir.
-Kadı: kes, kes Şeyh Efendi, bu kadar mantıksız, kaynaksız kitaba mezhebe uymayan kelimeleri söyledin ki, kendi dilin ile idam ipini boynuna takmak mı istiyorsun?
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, benim idamdan korkum yoktur. Doğru Müslümanlık yolundayım doğruyu söylüyorum.
-Kadı: Şeyh Efendi, dört halifenin izinden giden emeviler olsun, Abbasiler olsun, Selçuklu Sultanları olsun, Osmanlı sultanları olsun Sünnetten senetten ayrılmamışlardır. Bunlara dil uzatmak küllühüm kafirliktir. Bunların izinden gitmeyen zındıktır. Bunların doğru yolda olduklarını kabul edip dille beyan etmen gerekir.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, kan döken zalim kimler olsa asla Müslüman diyemem. İslam kanını hükümdar tahtı için bu saydığın devletlerin hükmettiği yerlerde, Gürüh-ü Naci olan biz Müslüman Oğuzların kanları o topraklarda hiç kurumamıştır. Kan döken zalim için bana Müslüman dedirtmek mi istiyorsun? Bizde hiç kimse bunlara Müslüman diyemez! Sünni diyebiliriz.
Kadı Efendi çok kızmıştır. Hızlı hızlı demir topuzunu önündeki tunç kafese vurarak “Kes be seni bi-edep Şeyh! Şu anda idamının kokusunu almıyor musun? Mahkemeyi Şeria-yı Muhammediyi önünde sepn-i lisanı(hakaret) söz küfürden dolayı ayrıca dayak cezası veririm. Bu konuşmaları daha mahkememiz önüne getirme ağzına da alma. Sonra aklına haa…
Çavuşlara, “Alın alt kata bu Şeyhi” der.
Ertesi Gün
-Kadı: Anlat Şeyh Efendi. İdamın kokusunu alıyorsun değil mi? Benzin de çok bozuk. Şeriatın kestiği yer acımaz
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, güruh-u eşkıya olan çavuşlarına bana geceleri çok zalim, gaddar davranıyorlar.
-Kadı: İslam Halifesinin Müslüman Asakir-i Mansure-yi Muhammediyye askerlerine güruh-u eşkıyA diyemezsin. Yeniçeriler eşkıya grubu idiler. Cezalarını buldular.
-Şeyh: Kadı Efendi Hazretleri, sen Sünni güruhuna İslam dememizi mi istiyorsun? Bizlere hiddet şiddetle bunu kaim ettiremezsin. Asla Müslüman diyemem.
-Kadı: Şeyh Efendi, aklını başına toparla, düşün, Elhamdülillah Müslüman’ız; askerimizde Müslüman, Mahkeme-yi Şeria’mız de Müslüman, Devleti Halifemiz Padişahlığın ülkesi de sana kabul ettirmesini biliyorum.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri Müslüman’dır. Mecbur kabul edeceksin. Kabul etmeye mecbursun. Ben asla acıma hissi olmayan zalim, gaddar, bu kadar merhametsiz kişileri kabul edemem. Hiçbir gerçek eren, eşkıya güruhuna İslam veya Müslüman dememiş.
İstanbul’da Belgrat Ormanlarında, İstinye (İtsince, Istranca Ormanlarında diri diri yakılan on binlerce Oğuz Türkmenlerimiz olan Müslümanları yakan şaki nasıl olur da Müslüman adını alır?
-Kadı: (Tokmağını tunç zile vurarak bağırır) Vay dinsiz vay! Sen buraya hesap sormaya gelmedin. İdam olmaya geldin. Gereksiz sözleri söyleme. Adabını takın! Sus!
-Konya Kadısı Aksaraylı Asdul Kayyum Efendi: (Kibar bir eda ile kadıya rica etti) Şeyh’e müsaade et konuşsun; konusunu bitirsin.
-Kadı: Şeyh Efendi, Şeyh Efendi, konuş konuş, dinlenilmene kara alındı. Devam et.
-Hamdullah Efendi: Kerbela’da Hz. Hüseyin şehitliğinde demiştir ki kan döken katil bu şaki güruhu asla İslam olamaz buyurmuştur. Ve bu şaki güruhuna mahşerde dedem şefaat etmeyecek demiştir.
Hz. Peygamber’in sevgili kız torunu Zeynep kanlı zalim olanlar için “Eşkıya güruhunu asla İslam, Müslüman adıyla anmayınız” diye bize vasiyeti vardır. Kan dökerek, hiddet, şiddet ile bizlere zor ile Müslümanlığınızı söylettiremezsiniz. O tarihten sonra gelen erenlerden, evliyalardan, imam ve şeyhten, meşayihten asla kimse Kerbela katillerine ve benzeri olayları meydana getirerek kan dökenlere asla İslam ve Müslüman denilmeyeceğine yeminle bildirmişlerdir.
-Kadı: Haddini aşıyorsun Şeyh Efendi. Kadirini kendin ayağımın altına atıyorsun. Sen, biz Ehl-i Sünnet vel cemaat ehline olmayan bulunmayan kusurunu söylemek için mahkemeyi şeriyaya dikilmedin. Devlet-i İslam Halife-yi Müslüman Efendimize asi gelmiş suçlu kafir yeniçerilerin taraflısı, suçlarının ortağı olarak dikiliyorsun. Senin Müslümanlığımızı kabul etmen etmemen sünnet ehli oluşumuzun şerefine leke olamaz. Bunu bilesin.
Ertesi günü
-Müftü Hacı İlmullah Halim Efendi Soruyor: Şeyh Efendi, mensuplarınız namaz kılmıyorlar. Bu zındık, dinsiz topluluğu neden Ehl-i Sünnet yoluna iltihak etmelerini emredip, namaza müdavim olmuyorlar? Siz bu yolu anlatınız.
-Cevap: Efendim Müftü Hazretleri, namaz kişinin kendine ait biri ibadettir. Topluluğu ilgilendirmez. Kişi isterse evinde kılar, Allah’tan sevabını alır. İsterse kılmaz, Allah da inkar etmeyen, kazaya koyana cezasını vermez. Bize de ceza vermek düşmez. Kişi ne kadar Allah’a yaklaşırsa yaklaşır, uzaklaşırsa uzaklaşır. Allah’la kulunun arasına giremeyiz. Bizim dergahımızda böyle bir ceza uygulamak yoktur.
-Müftü: Vay dinsiz vay!  Namaz nasıl ferdi ibadet olabilir? Cemaatle kılmak mecburiyeti vardır. Düzgün sırayla namaza durulacaktır. Hem de o kadar sık omuzlar birbirine dokunacaktır ki şeytan araya giremesin. Sen nasıl namazı kişi yalnız başına isterse evinde kılar istemezse kılmaz dersin? Eeeyy…
-Cevap: Efendim Müftü Hazretleri, camide omuzların sıklıkla birbirine dayanması Şeytan’ın ileriye geçmesin diye sizi kandırmalarına inanmayınız. O uygulama Şam Emevi camisinde haksız zalim olan Muaviye ve Yezit veya Emevi hükümdarlarından birisi mihrabda iken bir kişi ileriye geçerek suikast yapmasın yaralamasın, öldürmesin diye uyduruk bir tedbirdir. Dinen alakası yoktur. Aynı Şeytan yalanı zamanımızda devam etmektedir.
-Müftü: Şeyh Efendi, neden namaz kılmıyorsunuz? Namaz kılarken Kur’an okumuyorsunuz? Yaptırılan tahkikatta Türkçe dua ile iktifa ettiğiniz, Kur’an okumadığınız anlaşılmıştır. Kur’an’ı inkar ettiğiniz anlaşılmıştır. Bu sorulara ne diyeceksiniz. Mensupların, ne söylüyor? Onu anlat mahkememize.
-Cevap: Efendim Müftü Hazretleri, bizler salat-ı daimdeyiz, daima Allah’la beraberiz. Salatı inkar etmiyoruz. Cem cemaatimizin toplantısında Türkçe dua ettiğimiz doğrudur. Bazı Kur’an’da okuduğumuz vardır. Kur’an’ın dua olan kısımlarını okuruz, mesela Fatiha gibi.
Kuran’ın düşünüp, fikir etmek, ibadet almak için geldiğine inanıyoruz. “Allah’ın bizlere düşünün, ibadet alın, tefekkür edin aklınızı kullanın” ilahi hitabını, Sünniler gibi Allah’tan aldığımız bu emri gerisin geriye Allah’a göndererek, “Ey Rabbimiz düşün, ibret al, tefekkür kur, hisse al bilesin ki şöyle şöyle oluşlar olmuştur” diye Allah’a Kur’an’da geçen olayları anlatmanın ibadet olmayacağına inanıyoruz. Dua olan kısımlarını da okuyoruz.
-Müftü: Şeyh Efendi, mahkemeye sapık fikrini anlatma. Kur’an’ın hiçbir ayetini diğer bir ayetine tefrik, tercih edemezsiniz. Tümü Allah’ın emridir, sözüdür. Her rekatta bir ayet okunur. Ayetin manası sizi ilgilendirmez. Manasını anlamadan okunan, uyulan daha sevaptır. Kafirliğinizi ve küfrünüzü anlatıp durma.
-Cevap: Efendim Müftü Hazretleri, Kur’an-ı Kerim’in her ayeti Allah sözüdür. İlahi emirdir. Siz Ehl-i Sünnetler bildiğiniz gibi devam ediyorsunuz. Biz Müslümanlar, haya ederiz ki Allah’ın divanına durunca, “Rabbimiz bilesin ki Adem ile Şeytan’ın, İbrahim ile Nemrud’un, Yusuf’la Züleyha’nın, Musa ile Firavun’un aralarında şunlar, şunlar geçmiştir. Tarihi kıssalarda şöyle şöyle olmuştu” diye Sünniler gibi Allah’a tekrar hatırlatmak için Kur’an okumuyoruz. Amma kendimiz öğrenmek için okuruz.
Biz ayinlerimizde cemaatçe Türkçe olarak Allah’tan istediklerimizi terennüm ederiz ki Kur’an’daki tarihi kıssaları tekrar Allah’a hatırlatmaya gerek kalmaz. Biz Allah’tan akşamımızı, sabahımızı, vakitlerimizi hayırlı getirmesini; göklerden hayırlı rahmetler yağdırmasını; yerden hayırlı bereketler vermesini; bekarlarımıza hayırlı eşlerle evlendirmelerini, hastalarımıza şifalar vermesini ve bütün ihtiyaçlarımız için Allah’tan yardım bekleriz.
-Müftü: Çok uzattın Şeyh Efendi. Duanızın kabul olmadığı da hallolmuştur. Allah zevalinizi ve belalarınızı tümünüzün birden vermiştir. Dini sapık kimseler olduğunuz meydana çıkmıştır. Ehli Sünnetten olmadığınız için dünyada münkarız, Ahrette Cehennemlik olmuşsunuz.
-Kadı: Şeyh Efendi, Şeyh Efendi! Dinsiz Şeyh Efendi! Allah’a şekil vererek, kendinize benzettiğinizi anlat bakalım. Onu nasıl uydurdunuz?
-Cevap: Efendim Kadı hazretleri, Allah ayrı, yarattığı alemler bir yerdedir demek başka yerde olmamasını söylemektir, his dergahımızda mensuplarımıza Allah kulundan ayrı ve uzaktır, diyemeyiz. Allah kulun aynısıdır da diyemeyiz, gayrıdır da diyemeyiz. Hey yer Allah’ın mülküdür. Her şey Allah’ın tasarrufundadır. Yeryüzünün her yeri Allah’ın malı mülküdür. Kendisi de başında hazır ve nazırdır. Yalnız bir yere, Camiye, Mescide, dergaha Allah’ın evidir, Allah’a yalnız orada ibadet edilir diyemeyiz. Hiçbir yarattığını Allah’a benzetemeyiz. Hiçbir şeyin, hiçbir yattığını Allah’a benzetemeyiz. İşte Allah’tır veya benzeyenidir diyemeyiz. Ama hiçbir yarattığını da Allah’tan ayrıdır diyemeyiz.
-Kadı: Şeyh Efendi, Şeyh Efendi, yuh sana bee! Dergahınızda Acem düzmesi söyleyen şairlerinizin Ene’l-Hak dediklerini niye saklıyorsun? İtiraf etsen de saklasan da biliyoruz küllühüm kafirsiniz Mahkemeyi şeria’nın sonunun yaşayışının da sonu olduğunu bilmiyor musun? Doğruyu söyle, haydi bakalım…
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, ölüm hayatın sonu değil, yaşayış oradan sonra başlayacaktır. Babam Feyzullah Efendi, Dedem Şiri Bektaş Efendi yüzlerce nefes, düvaz-imam söylemedi mi? Bu fakir Çelebi Hamdullah da yüzlercesini söylemiştir. Dergahımızda, toplantılarda söylenmektedir. Kişi Hakk’a ulaşmak için yetiştirilir.
Telkinlerimizle Hakk’a ulaşmak olur, ama kul Hak olmaz. Yaratılan kalkıp da bir arz bir semavat ayrı bir alemler yaratmaya kalkışamaz. Böyle bir iddia da eden hiç olmamıştır. Olsa bile deli diye orada uzaklaştırırız.
-Kadı: Şeyh Efendi, vaktiyle şu konuşmanız duyulmuştur. Bu şeriat hükümleri zamanımıza göre değişmesi gerekir. “Bu lafınız küllühüm kafirliktir. Kafirin katli vaciptir.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, demedim, amma desem de küfür olamaz, çünkü Mecelle’yi, dinimizin temeli olan Kuran-ı Kerim’den alınmış kabul edersiniz. Bu kadar geniş kanun maddeleri vardır. Bu maddeler tam Kur’an ayetlerinden alındığı halde belki de yetmiş defa değişmiştir. Bunu siz de bilirsiniz. Bütün fıkıh alimleri bilir ki şu anda maddelerin ihtiva ettiği kanuni konular Kur’an-ı Kerim’in hiçbir ayeti ile tıpa tıp uyuşamaz. Çekişir durur.
Sizin dinimiz dediğiniz konular, mahkemede de ve şeriat-ı şerifin içinden ayıklanmış sıyrılmış çıkmıştır. Şimdi siz Müslüman adına, dinimiz adına dediğiniz doksan dokuz konu sayılsa bir tanesinin bile dinimiz adına hayatımızla alakası yoktur.
Bu küfür olmuyor da “Bizzat Allah’ın Resulü için de olsa zamanımıza göre ayetlerin hükmünü değiştirdi” sözümüz mü küfür oluyor?
Zaten Kur’an demiyor mu ki anlayasınız diye Arap olduğunuz için Arap lisanı üzere bu Kur’an’ı size indirdik. Akıl edin, akıllı olun, akıl sahiplerine Kur’an-da iyiliği, kolaylığı indirdik demiyor mu? Oğuzlarımızın bunu anlaması için Arap mı olmasını istiyorsunuz?
İnkar etmemek şarttır. Bu şarta göre namaz kılmayan inkar etmediği müddetçe kafir olmaz, katli de vacip değildir. Amma siz savm-u salat etmiyor diye Oğuzlarımızdan çoğunu idam ettiniz.
-Müftü: Sus, sus günahkar oluyorsun!
-Kadı: Tabii ki katli vaciptir.
-Cevap: Kadı Efendi Hazretleri, eğer katli vacip olsaydı salatın kazası olmaması gerekirdi, çünkü salatın kazası vardır.
-Kadı: Hacca gitmek, ömründe hali vakti yerinde olana farz; gitmeyen kafirdir, katli vaciptir. Salat ve savm (namaz ve oruç) da terk edenin katli tabi ki vaciptir.
(Kadı bağırarak katibine “Hacı Mevlana İsmail Efendi, Şeyhin konuşmasını yasaklıyorum. Ne derse asla yazma”) dedi.
Ertesi gün
Kadı: Şeyh Efendi, Sen ve mensuplarınız, Ebubekir’in, Ömer’in, Osman’ın sırasıyla sevilmesi gerekirken ilk üç Halifeleri sevmeyip Uluyarak Hz. Ali’yi sevmenin günah olduğunu biliyor musunuz? Ehli Sünnet vel Cematin kabul ettiği ayetle, hadisle beyan edilen yoldan niçin sapmaktasınız? Dinimize göre Ebubekir’i, Ömer’i, Osman’ı sevmemek küfür ve kafirliktir. Kafirin katli vaciptir.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, Hz. Peygamberimiz buyuruyorlar ki benim ashabım gökteki yıldızlara benzerler. Hangisine uyarsanız yönünüze ve yolunuza rehberlik yaparlar. “Geceleri çölde kalan kişiye yıldızlar yönüne gideceği yoluna rehberlik edeni” Hadisi gereğince fakir ve mensuplarımız olan Oğuzlarımız Hz. Ali’yi öncelikle uyuyoruz, seviyoruz. Biz Müslümanların Hz. Ali’yi bütün ashabın üstünde sevmemiz Allah’ın emriyledir. Hz. Muhammed’in gerçek hadislerine dayanmaktadır.
Ashab olsun, ümmetten olsun, kan döken katilleri biz Müslümanlar sevmeyiz çünkü Allah Kur’an-ı Kerim’inde “Lanetullah-ı alel kavinin kafirin” buyuruyor. “Lanetullah-ı alel kavmi zalimin” buyuruyor.
Hz. Ali’nin ve Ehl-i Beyti’nin masumluğuna inanıyoruz. Bunlar Hz. Peygamber’den sonra en çok sevdiğimiz kişiler olmaktadırlar.
-Müftü: Şeyh Efendi, Şeyh Efendi; iyi anla! Ashabı bölüp, bir kısmını, Ebubekir’i, Ömer’i, Osman’ı sevmeyişinden senin katlin vaciptir. Bunu bilesin ya Şeyh Efendi!
-Kadı: Şeyh, sen beldeyi fesada verdiğin zaman Sekban-l Cedid’e selp-i lisanda (hakarette) bulunmuşsun. Bu hususta aleyhinde şahitlerini dinlemişiz.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, Sekban-ı Cedid adını duyduğum gün idi. “Sekban-ı Cedid’in yeni av köpeği bakıcısı kimseye söylendiğini duymuştum” dediğim doğrudur. Farsça’da sekban-ı cedid, av köpeği bakıcısı demektir. Lügata bakabilirsiniz.
-Müftü: Senin tasvip ettiğin katledilen dinsiz Yeniçerilerin içinde yer alan Sekbancıbaşıyla karıştırmışsın Şeyh Efendi. O yakıştırma seninkilerin adıdır… Oda biline.
-Kadı: Şeyh Efendi doğru söyle, vakfınızın bulunduğu dergahın mensuplarınızın toplantılarında kimlere lanet edersiniz? Muaviytı ve Yezit’e lanet eder misiniz?
-Cevap: Kadı Efendim Hazretleri, suçsuz yere topluca ahalinin kanını dökenlere lanet ediyoruz. Hz. Peygamberimizin Ali’nin evladının Ehl-i Beyti’nin “kanını döken Muaviye’ye Yezit’e lanet ola.
Biliyoruz. Yezit’in yaptığı o şeneaati tensip eden, hafife alan, beğenenlere de lanet ediyoruz.
-Kadı: Şeyh Efendi, Allah tövbe edenin günahını af eder. Siz küfr-ü kebir, günah-ı kebir üzeresiniz. Yezit ve Muaviye ölmeden tövbe etmiştir. Allah onları af etmiştir. Böyle bilesin, var mı diyeceğin?
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, Allah, Hz. Hüseyin’in katillerini ve suçsuz yere katlettiği halde, yezit-i Muaviye’yi af ederse onlara lanet ettiğimizden dolayı bizleri de kolayca af eder. Sen bizleri boşa küfür ve günahkarlıklarla suçluyorsun. Bu da biline.
Ertesi gün
(Kadı, solunda oturan çok haşmetli Müftü Efendi’ye de soru sorma hakkı verdi.)
-Müftü: Şeyh Efendi, Müslüman’ım dersiniz, Ehl-i sünnet takvası üzere tevbe estağfurullah’a devam edenin günahlarının af olacağına inanıyor musun?
-Cevap: Müftü Efendi, kişi işlediği günahı tevbe ile af ettiremez. İhlal edilen şeyi yerine getirmedikçe, döktüğünü doldurmadıkça, ağlattığını güldürmedikçe, yıktığını yapmadıkça zararı ziyanı tazmin etmedikçe tövbeye devam etmekle, işlenmiş günah af olacağına biz Müslümanlar inanmayız. Allah af edecekse eder, o’na da mani olunmayacağına inanırız.
-Müftü: Şeyh Efendi, Ürgüp, Ihlara tarafından gayrimüslim mücriminin keferelerinin dergahınıza gelip ayinlerinize bile katıldığı, onlarla hoş sohbet ettiğiniz duyulmuştur. Ayetlerle hadislerle muteberdir. Keferelerle dost olmanın günah olduğu bilinir. Bu kişilerle nasıl dostluk kurarsın? Bu işlediğin cürüm katlini gerektirir. Günahtır. Bu olaylara itirazın var mıdır?
-Cevap: Müftü Efendi Hazretleri, Kadı Efendi Hazretleri. Biz Müslümanlar siz ehl-i sünnetler gibi düşünmüyoruz bir defa: gayrimüslimler Ürgüp’ten değil, Kudüs tarafından, Kudüs muhafaza paşası Ahmet Paşa ile beraber Hünkar Hacı Bektaş Veli Mukaddes Hazretlerinin türbesini ziyarete gelmiş ümeralardır. Sıfat-ı mukaddes Ahmet Paşa ile çokluk kurup gayrimüslim başlarında Ahmet Paşa Hazretleri ile geldiler. Üç gün misafirimiz oldukları doğrudur. Ehl-i Sünnet Cemaati de bilirsiniz ki biz Müslümanlar misafire çok değer veririz.
Ehl-i Sünnet cemaati kişilerde tarihlerinizde takdir etmişinizdir. İkincisi, biz Müslümanlar Dergahımızda din ve mezhep ayırımı yapmayız. Kişiye memleketine, dinine, mezhebine bakılmadan hürmet edilir.
Üçüncüsü, bizim dergahımız mensuplarımızın görüşü din ve mezhebine bakılmadan her iyi insan, her iyi güzel ahlaklı insan Cennet’e girecektir diye inanıyoruz. Hz. Allah Rabb-il-alemindir. Hz. Peygamberde alemlere rahmet olarak gönderilmiş bir peygamberdir.
Ertesi Gün
-Kadı: Neden kadınları dergahın ayinlerinde toplu olarak bulunmasına mani olmuyorsunuz?
Ehl-i Sünnet din alimleri zikir halkalarında asla kadın bulundurulmaz. Dinimiz iki kadını bir erkeğe denk şahit kabul eder. Mirasta erkeğin yarısı kadar pay alır. Siz nasıl olur da onları meclisinize alır da aynı mekan içinde oturabilirsiniz? Her hareketiniz katlinizi gerekli Küfr-ü kebir yapmaktasınız. Bunlarda ma’lumumuzdur. Ne dersin?
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, sünnet ehli cemaatinin bilginlerinin uyguladıklarını duymuş, düşünmüşüzdür. Bizim dergahlarımızda, Kuran’da sık sık geçen “ya eyyühelleziyne amenu” ayeti, Allah’ın kadın erkek ayırt etmeden eşitliğe hitabı olarak bilinir. Ayrıca tarihten gelen eşitliği kabul ederek Hacı Bektaş Veli’nin “Erkek aslan aslan da dişi aslan aslan değil midir? Kadınlarda sizin bir parçanızdır. Onları cemaatinizde ayırt etmeden şereflice, hürmetlice değer verin.” Dediği sözüne inanarak kadın erkek eşitliğine alışılmıştır. O tarihten beri biz Müslümanlar, kadın boşayan erkeği düşkün yaparız.
-Kadı: Şeyh Efendi utanmıyor musunuz? Böyle bir küfre delalete düşerek Sünneti çiğniyorsunuz, inkar ediyorsunuz. Şunu bilin ve inanın ki, kadını almak farzdır, boşamak sünnettir. Erkeğe bu boşama salahiyetini Ehl-i Sünnet dini vermiştir. Dinimizin verdiği sünneti ihlal etmek de kafirliktir, bunu da bilesin.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, biz Müslümanlar karı koca aile ocağında kadını daha önde ilerde muteber görmüşüz. Kadın boşamayı günah saymışız. Dergahlarda kadın boşamak suçundan erkekler düşkün olmaktadır. Ben de böyle inanıyorum. İnanmasam da artık bunun önüne geçemem.
-Müftü: Şeyh Efendi, duymuşuz şu sapıklığınız devam etmektedir. Dinimiz akıl dini dermişsiniz. Dinimiz akıl dini olsaydı inanmayı imanın şartı kabul etmezdik. Siz hiç düşünüp akıl etmez misiniz de dinimize iftira edersiniz?
İkincisi, biz Ehl-i Sünnet alimleri, evliyaları kabul etmiştir ki, din de akıl İslam’a uyacaktır. Akıl dinidir diye kabul edemeyiz. Din de değişikliği kabul edemeyiz. Duymuşuz siz bazı dini umdeleri eleştirerek, akla uydurmaya çalışarak küfürde kararlı durmuşsunuz.
Dinimiz akıl dini olsaydı iman öne alınmazdı, çünkü o şeye öyle inanacaksın iman dinidir. Aklen bir şeyi düşünemezsiniz. Neyin dine uyduğuna bakar, öyle kabul edersiniz. Dini o şeye uyduramazsınız. Ya inanırsın, ya küfürde kalırsın. Küfrü kafirin katli vaciptir.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, sizin Ehl-i Sünnet yolunuz kıyas-ı fıkıha dayanır. Biz Müslümanlar İslam dinini akıl yoluyla evvelden beri uygulamaktayızdır. Buna böyle inanıyorum. İnanmasam da önüne geçmem mümkün değildir.
Allah, kitabında “aklınızı kullanın” buyurur. Akıl sahiplerine hitap eden Kuran’da akıl edenlere çok pay vardır. Emri hitap vardır. Dinde aklı kullanmak, dinde akılla fetva vermek, biz Müslümanlar da evvelden beri süre gelmektedir.
Ehl-i Sünnet bilginleri ise kıyas-ı fıkha ile dini fetva-i şerifler vermek, uygulamak, kıyas-i fıkhı dine uygulamak bu zamanımızda meydana çıkmamıştır. 1250 seneden beri devam etmiş gelmiştir. Sünnet vel cemaat Ehl-i kıyasla fetva verirler. Bizim Müslümanlar akılla fetva verirler. Bu vebalı şahsıma yüklemeniz Allah’tan reva değildir.
Ertesi gün
-Kadı: Şeyh Efendi, sorularıma doğru düzgün cevap ver. Dini sapık bir inanışın mensubu olarak yaşıyorsunuz. Küffar olarak öleceksiniz. Ehl-i Sünnet dininden ayrılmışsınız. Şu son günlerinde tövbe etmeniz gerekir. Ehl-i Sünnilik dininden çıktığınız kafirliği, kafirliğin katli vaciptir. Yaşamaktansa ölmeniz, öldürülmeniz daha hayırlıdır. İtirazın var mı? Anlat bakayım.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, Ehl-i Sünnet dini diye bir din yoktur. Ulu Allah böyle bir din kurulması için vahiy edipte, bir Peygamber göndermemiştir.
Efendim Kadı Hazretleri, ben mahkeme erkânınıza, kıyamla söylüyorum. İslamiyet kurulmadan evvel Mekke şehrinde iki ailenin arasında, idareyi siz değil biz yürüteceğiz, öbür aile ise illa da biz yürüteceğiz diye tartışmalar sürtüşmeler devam etmekteydi.
-Kadı: Eee, Şeyh Efendi, anlat anlat neler anlatacaksan, korkmadan anlat!
-Cevap: Efendim, bu iki aileden biri Haşimi ailesi, öbürü de Emevi ailesidir. Birbirlerine üst olmak için sürtüşme devam ederken, İslamiyet’in kurucusu Haşimi ailesinden büyük ecdadım Peygamber Hazreti Muhammed, Allah’ın vahyi ile İslamiyet’i kurmuştur. Hz. Peygamber ölene kadar Emevi ailesi Haşimilerin üstünlüğünü kabul etmişlerdir.
Sonra Emeviler, Haşimi ailesinden olan Peygamberin soyunu sopunu kılıçtan geçirmişlerdir. Bir tek İmam Zeynel Abidin kalmıştır. Emevi ailesi 83 sene tam manasıyla hükümetin idaresini ellerinde tutmuşlardır.
Türkler ve İranlılar ayaklanmış, Eba Müslüm adlı bir Emir’in risayetinde. Emevi ailesini hükümet idaresinden uzaklaştırmış. Emevilerin Haşimilere yaptığı gibi Emevilerin hepsini kılıçtan geçirmişler. Peygamberin sulbünden, Hz. Fatıma’nın rahminden gelen nesil olan İmam Cafer Sadık hükümet idaresini kabul etmeyince, Haşimi ailesinden Peygamberin amcası Abbasın soyundan gelenlere hükümet idaresini Türklerin ve İranlıların Emir’i Eba Müslüm teslim etmiştir, İslam aleminde tek siyasi aile kalmıştır, o da Haşimilerdendir. Abbasoğulları, halifeliği ve dini Peygamberin soyu, sulbü olan İmam Cafer Sadık’tan ve Ehl-i beyt ailesinden kıskanmıştır. Onların halifeliği ellerinden alacakları kuşkusuna kapılarak onları devlet idaresinden ve din adamlığından uzaklaştırmıştır. Saltanatlarının rakibi olacağı korkusundan kurtulmak için düşündüler, mahkemeleri ve idare fıkhını değiştirme yolunu buldular.
Para zoruyla “İmam Azam” denen Numan Hocayı, Malik Hocayı, Hanbeli’yi, Şafi İdris Hocaları mahkemelerin başına getirdiler. Adını da Sünnilik koydular. Sünnilik asla ve asla din ve mezhep değildir. Halifenin sarayında hükümet etme siyasi grubudur. Siyasi idari ve mahkemeler, Haşimilerden olan Ehl-i beyt ailesini siyasi idareden, mahkeme kararlarından, onların fikri fıkhını uzaklaştırmak için kurulmuştur.
İşte, Sünnilik bundan başka bir şey değilken, sonradan dini mezhep oluverdi. Daha sonra bu mezhep din yerine geçti. Din yerine geçen bu Sünnilik mezhebini kuvvetlendirmek için devlet parası ile tarikatlar kurdurmuş, bu mezhebi desteklettirmişlerdir. Vebalı boynuma bu bidattır. İslam aleminin Kuran’ın da ve Peygamberin kuralında böyle bir Sünni mezhebin yeri yoktur. Ama hükümeti idare etmek için kurulan siyasi gruptur.
Nasıl Emevi hükümet idaresini ele alınca, Haşimilerin ailesini katletmişse, Abbasi Halifeliği de hükümet idaresini eline alınca uyduruk olarak kurduğu, Sünnilik grubu ile Ehl-i beyt’i katletmiştir.
-Kadı: Şeyh Efendi, Şeyh Efendi, sözü uzatmakla ömrünü uzatmak istiyorsun, ama kendini haklı çıkarmak için söylediğin sözler idamını gerçekleştirdi de geçti bile.
-Mirialay Kaim Makam: Kadı Hazretleri Efendi, Şeyhin konuyu tamamlamasını bende istiyorum. Tensip buyurun devam etsin.
-Kadı: Şeyh Efendi, kaldığın yerden devam et bakalım.
(Şeyh Hamdullah Efendi, burada mahkemeye Selçuklu ve Osmanlı tarihi anlattığı için, atlayarak başka güne geçtik.)
Ertesi günü
-Soru: Şeyh Efendi, son günlerindir, son ifadelerde ne diyeceksiniz. Mühim ifadeni beyan için sözlerini söyle.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, benim idam edilmekten asla korkum yoktur. Padişah emir ve fermanı varsa ben de Allah’a inanıyor, Allah’a güveniyorum. Ahrette Allah bana bu sizin yaptığınız kötü davranışın mükafatını verecektir. Ahirinde ve evvelinde sizde cezanızı göreceksiniz. Kadı Efendim Hazretleri, diyeceğim başka aklıma gelen düşüncem yoktur.
-Kadı: Şeyh Efendi, Şeyh Efendi, Halifeler Cenabı Hakk’kın her türlü günahtan azad kullarıdır. Onlara günah yazılmaz. Ne yaparlarsa, yapılsın doğruca cennete giderler. Onlar bazen halka hoş gelmeyecek şeyler yapsalar bile bunda ilahi bir hikmet vardır. Kadılar da aynı öyledir.
Bu ulema fetvasıdır. Ehl-i Sünnet bilgin alim ve evliyaları, böyle kabul etmiştir. Sen de sizler de kabul etmek mecburiyetindesiniz. Kabul etmeyen kafirdir.
-Cevap: Kadı Efendi Hazretleri, ben idam edilirsem, Anadolu’dan bin tane Hamdullah doğar, onların da hiçbiri kabul etmez. Kadılar da halife padişahta insandır. Günah işler. Cezasını da ya dünyada ya ahrette çekecektir. Mensuplarımızdan kimse böyle şeye inanmazlar.
-Kadı: Şeyh Efendi Halife Ebu Bekir, Ömer, Osman’ın sıra ile Ali’den üstün olduğunu kabul etmediğin müddetçe Ehl-i sünnet olamazsın. Ehl-i sünnet mezhebinden olmayan Cennete giremez.
Dünyada küfür ve kafirlik içinde olduğundan katli vaciptir. Sünnet dışında her mezhep sapıktır. Alevilik olsun, Bektaşilik, Şiilik olsun bunlar sonradan çıkmış sapık mezheptedirler.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, bizlerin Ehl-i Sünnet mezhebinden olmadığımızı sen de biliyorsun. Müslüman’ım, Müslüman’ım, Müslüman olmanın şartında, iman etmenin şartında, böyle bir tafsilatın da olacağına inanmıyorum. Hz. Ali’yi ilk halifelerden önce severiz. Siz Ehl-i sünnet için öyleyse sizin için olsun. Biz Müslümanların, Müslüman kalması için Kelime-i Tevhid yeterlidir. Peygamber Şehadeti yeterlidir. Hükümdarı sevmekle dinin ilgisinin, hükümdarı sevmekle dinin ilgisi alakası olmayacağı kanaati bizlere yerleşmiştir. Adil veya zalim pek çok hükümdar yaşamıştır daha da yaşayacaktır. Din hükümdar sevme dini değildir. Güzel ahlak dinidir.
-Kadı: Şeyh Efendi, duymuş ki siz Hz. Aişe validemize dil uzatırmışsınız. Hz. Aişe validemize duymuşuz ki, siz dil uzatırmışsınız. Mensuplarınız dil uzatır, sept-i lisan (hakaret) sözü söylermişsin! Hiç bu tür mensubunuza ceza verip düşkün ettiğiniz olmuş mudur? Haydi bakayım, doğruyu söyle.
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, bizim cem cemaatimizde onun hiç adı geçmez. Sevmediğimiz doğrudur, amma küfür etmeyiz, küfür edeni de cemaatimizde duymadım. Onun ruhundan dünyada ve ahrette şefaat beklemeyiz. Amma, Allah’tan mübarek muazzez ruhu mücessem, ervahı münevver evliyalardan Hz. Peygamber ve onun ehl-i beyt’inden dünya ve ahrette şefaatine sığınmak ve şefaatlerine Allah’tan müsaade et diye dua ettiğimiz mukaddes ruhların sahipleri bizlere yetiştiği için Hz. Aişe’nin adını Cem cemaatimizde anmıyoruz.
-Kadı: Şeyh Efendi, hem Allah’a inanıyoruz diyorsun, hem hayr-ı şerrin Allah-ı tealaya inanmıyorsunuz. Hayrın, şerrin Allah’tan geldiğine niçin inanmıyorsun? Bu sapıklık değil mi? Bu küfürlük değil mi?
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, Allah hayrı yaratır, çünkü bizim yaradılışımız fıtrat-ı ilahı hayırdır. Görmemiz, duymamız, söylememiz, içmemiz, gözümüz, kulağımız, hayırdır. Elimiz, ayağımız, hayır için yaratılmıştır. Kişi bunlarla yaptığı kötülükten mesuldür. Allah’ın adı ve sıfatları içinde acıyan, bağışlayan, esirgeyen, seven, af eden, nimet veren adları olduğu halde şer veren şeyler, kötü, kötülük, şer adı yoktur, kötü olayın faili fiildir. Suçlu o fiili işleyendir. Mücrim mahkemeye mahkemenizde kadı cezayı mücrime verir. Allah’tan geldi şeytandan geldi diye başka fail aranmaz.
Niğde’den Gelen Müftü: Şeyh Efendi, Allah’tan kork, Peygamberden utan! Her şeyi yaratan Allah’ın kuvvet ve kudretine kafirlik yapıyorsun. Hayrı şerri, kazayı, kaderi yaratan Allah’tır. Kullü şeyin halikın ayetini inkarın var senin.
-Cevap: Efendim Müftü Hazretleri, insan hayra da şerre de bizzat kendisi vesiledir. Hayrı da kendi yaratır. Şerri de kendi yaratır.
Hayrı yaratıp hayırlı hayır iş yapana Allah ecri lütuf verir, hayırdan faydalanan kullardan dua alır. Mükafat, devlet maaşı, taltif alır. Şerri yaratan şer iş yapar. Şerri işleyen Allah’tan günahın cezasını alır.
Kişi kazayı da kendi yaratır. Mesul kendisi tutulur. Biz Müslümanlar kadere inanmayız. Eskiden beri kaderci değiliz. Bize böyle yerleşmiş böyle devam ediyor.
Biz Müslümanlar her işimizde Allah adını anarak, Allah adına hayır işler yaparız. Şer iş ise Allah adına Allah namı hesabına yapılmaz. Bu da biline.
Ertesi gün
-Kadı: Söyle bakayım, bu sapıklığa devam edecek misin? Ehl-i Sünnet yoluna beli diyerek iman getirecek misin?
-Cevap: Efendim Kadı Hazretleri, sizin Ehl-i Sünnetiniz demekle adalet ve sevgi ile hiç alakanız yoktur. Bana kaç gündür bu tacizane yaptığınız zulmü yürüten devletin kadısının çağırdığı yolu Müslümanlığından geçip de tensip mi edeceğimi istiyorsunuz?
Hz. Ali’nin buyruğu, kendi ağzından ilk çıktığı gibi inanmadığımız sözü bana gereken kuvveti veriyor. Buyuruyor ki, “mazlumun zalimden öç alacağı gün, zalimin mazluma zulmettiği günden daha çetin olacaktır.” Dediğine inanıyorum. Size acıyarak tebliğ ediyorum, zalimsiniz zulümde haddi aştınız.
Bu güne kadar suçsuz yere Alevi Bektaşi şehit etmişsiniz. Kanı akıtılanlardan sonra yaşamak, benim için erkân değildir. Ecdadım İmam Hüseyin “zalim hükümetin hükmettiği ülkede esir gibi yaşamaktan ölmek daha hayırlıdır” demiştir. Sizin Halifenizin hükmettiği ve sizin gibi mahkeme kadılarının bulunduğu yerde yaşamaktan ben ölmenin hayırlı olduğunu kaç aydır tercih etmekteyim.
-Kadı: Şeyh Efendi, tammatil mahkeme! (senin mahkemen tamam) Allah adına Peygamber Muhammed adına, İslam ve Kuran bilin. Kurulan Şer’ia Mahkemesinde senin kanın senin boynunadır.
-Kadı: Son sözünü söyle. İslam’ın meşru Halifesi Ebu Bekir’in, Hz. Ömer’i, Hz. Osman’ı seveceğine İslam’ın umdelerine bağlı kalacağına idam edilecek olan Şeyh Hamdullah’ın kaç gündür mahkemede yediği herzeleri, söylediklerini duydun, dinledin, onun sözlerini tensip etmeyeceğine, onun izinden gitmeyeceğine tövbeler olsun mu?
-İbrahim Selamet Efendi: Ağam Şeyh Hamdullah’tan sonra bana bu dünyada yaşamak haram olsun. Onu darağacında görüp sağ dönersem Allah’ın kulu olmayayım. Yaşarsam onun izinde, ölürsem onun yolunda öleyim. Son sözüm budur.
-Kadı: Sen söyle, dergahınız Şeyh’inin mahkeme-yi şerie’de kaç gündür söylediklerini, ifadelerini duydun, dinledin. Muhalefet-ül İslam’dır. Katılmadığını söyleyeceğin var mı? İslam dinine ve Devlet-i İslam Halife-i Müslüman olan Padişahımızın İdareyi icraatına muhalif almayacağınıza, pişman olup tövbe ve yemin edersen ifadene devam edelim mi?
Habib İbn-i Memiş: Dergahımız Şeyhi Seyyid Hamdullah Efendi’nin izinden gideceğime ölümde dirimde, onun mübarek fikirleriyle olacağıma yemin ederim.
-Kadı: Sen söyle. Kanın şimdi senin boynuna! Ya bu vebali kendi üstüne alırsın, kaderini tayin edersin. Ya da Din-i İslam’a dönmeyi kabul edersin, tövbe edersin. Şeyhin ifadesini tensip etmediğini söylersin ya da kaç gündür düşündüklerinin kararını bildirirsin.
-Koçaroğlu Halil İbrahim: Hz. Hüseyin Kerbela’da Yezid medet beklemedi. Onun mübarek şehit kanıyla İslam dini yolunu karanlıklardan ağarttı ise senden ve mahkemenizden medet ve merhamet beklenemez. Şeyhimiz yolunda, izinde hiç hain görmemekteyiz. Aynı akıbetin aydınlık olduğuna inanıyorum. Son sözüm budur.
-Kadı: Sen son sözünü söyle.
Derviş Hüseyin İbn-i Resul: Ben Hak-Muhammed-Ali yolundan sapmadım. Sizden ve mahkemenizden medet mürüvvet beklemem Şeyh Hamdullah Efendi’nin bütün ifadelerine aynen katılıyorum. O, ahrette Cehennem’e giderse bana Cennet haram olsun.
-Kadı: Hüseyin Balım, sen son sözünü söyle.
-Hüseyin Balım: Kadı Kadı, benim son sözüm, Çelebi Hamdullah’tan sonra bu dünyada yaşamak bana haram olsun. Allah dünyada, ahrette bizleri ayırmasın.
-Kadı: Bektaş Resul, sen son sözünü söyle.
-Bektaş Resul: Kadı Kadı, bize kalmayan bu dünya, size de kalmaz. Çelebi Hamdullah Efendi’nin kaç gündür verdiği ifadeyi aynen tensip ediyorum. Diyeceğim yoktur.
-Kadı: Derviş Yusuf sen son sözünü söyle.
-Derviş Yusuf: Çelebi Hamdullah asılınca bana bu dünyada yaşamak haram olsun. Onun nurlu yoluna aynen katılıyorum. Zerre kadar ne bir kusuru var, ne kabahati var. Günahsızdır. Ben de onun ifadesini tensip ediyorum. İzinden gidiyorum. Ben de günahsızım.
-Kadı: “temmati mahkeme” dedi ve ilave ederek, “Katip Mevlana İsmail Efendi, El cevab idamı; temme. Erkânın isimlerini, imzalarını yaz” dedi.
(Yukarıdaki metin mahkeme katibi Mevlana İsmail Efendi’nin tuttuğu zabıtların yıllar sonra Kırşehir Askerlik Şubesinde imhası için yapılan işlem sırasında Şube Reisi Miralay Ahmet Edip Halim Efendi’nin bu zabıtları yok etmeyip alıp sakladığı ve mirasçılarına bıraktığı, mirasçılarından Emekli Kıdemli Astsubay Çavuş Hasan Özdemir’e kaldığı, onun da 1965 yılında Sayın Yunus Koçak’a kelime kelime yazdırıp aktardığı ve diğer kaynaklardan da yararlanarak yukarıdaki metnin ortaya çıkarıldığı elimizdeki belgelere göre açık ve sabittir. Yunus Koçak, Emekli Emniyet Müdürü)
 http://aybekgazete.com/yazarlar/namik-kemal-zeybek/hamdullah-celebi-savunmasi/29/